ნანა ბიგანიშვილი „სტუდია მონიტორის“ გამომძიებელი ჟურნალისტია და გამოძიებების მოსამზადებლად გამუდმებით სჭირდება სასამართლოს დოკუმენტების შესწავლა.
დღეს მან იცის, რომ შეუძლია სასამართლოს წერილობით მიმართოს და მოითხოვოს რომელიმე პირის მიმართ გამოტანილი გადაწყვეტილების, მაგალითად განაჩენის, ასლი და მიიღოს ის დაშტრიხული სახით. ეს იმას ნიშნავს, რომ დოკუმენტში პერსონალური მონაცემები (მაგალითად, სახელი და გვარი) ამოშლილი იქნება.
თუმცა, შესაძლოა, ვერც ნანამ და ვერც სხვა რომელიმე ჟურნალისტმა, ან ნებისმიერმა მოქალაქემ, ამიერიდან სასამართლოდან გადაწყვეტილებები ამ მეთოდით ვეღარ გამოითხოვოს.
პერსონალურ მონაცემთა დაცვის ინსპექტორმა ერთ-ერთი საჩივრის განხილვის შედეგ 2015 წლის 22 ივლისს გადაწყვიტა, რომ თუ ვინმე სასამართლოდან კონკრეტული პირის მიმართ მიღებულ გადაწყვეტილებას: განაჩენს, განჩინებას და ა.შ გამოითხოვს, სასამართლომ ეს ინფორმაცია დაშტრიხული ფორმითაც კი აღარ უნდა გასცეს. ამ საკითხის დეტალური განხილვა გადაწყვეტილებაში მეხუთე გვერდიდან იწყება.
პერსონალურ მონაცემთა დაცვის ინსპექტორის მოადგილის, ნიკოლოზ ბრეგვაძის განმარტებით, როდესაც ინფორმაციას კონკრეტული პირის შესახებ მისი სახელისა და გვარით ვითხოვთ, მაშინ ამ ინფორმაციის დაშტრიხვა აზრს კარგავს, რადგან ისედაც ცხადია, ვის შესახებაა განაჩენში საუბარი. აქედან გამომდინარე, თუ ამ ინფორმაციის გაცემის სხვა საფუძველი არ არსებობს, სასამართლომ განაჩენი და სასამართლოს სხვა გადაწყვეტილებები აღარ უნდა გასცეს.
ამ გადაწყვეტილებას უკვე ერთი თვეა იცნობს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციის იურისტი, ეკა ციმაკურიძეც. მისი თქმით ამ საკითხს სპეციალურ შეხვედრაზე გაეცნო:
„2015 წლის 16 ოქტომბერს, თბილისის საქალაქო სასამართლოს თავმჯდომარის, მამუკა ახვლედიანის მიწვევით, საიას სახელით ვესწრებოდი სასამართლოს თავმჯდომარის შეხვედრას არასამთავრობო ორგანიზაციებთან. შეხვედრას ესწრებოდნენ ასევე, Article 42, IDFI , TIG, EMC, OSGF, CCRC, და სხვა ორგანიზაციები.
შეხვედრაზე სასამართლოს თავმჯდომარემ შეგვატყობინა საქართველოს პერსონალურ მონაცემთა დაცვის ინსპექტორის მიერ თბილისის საქალაქო სასამართლოს საჯარო ინფორმაციის გაცემაზე პასუხისმგებელი პირის მიმართ მიღებული გადაწყვეტილების შესახებ…სასამართლოს თავმჯდომარის არასამთავრობო ორგანიზაციებთან შეხვედრის მიზანი იყო ჩვენთვის შეეტყობინებინა, რომ პერსონალური მონაცემების დაცვის ინსპექტორის განმარტებით, სასამართლოს მოუწევს ინფორმაციის გაცემის მის მიერ დამკვიდრებულ პრაქტიკაზე უარის თქმა, როცა სასამართლო გასცემდა განაჩენებს შემდეგ შემთხვევებში: მოთხოვნილი იყო კონკრეტული პირის მიმართ გამოტანილი განაჩენი და სასამართლო გასცემდა მას დაშტრიხული სახით (ანუ ინფორმაციის გაცემა არაპირდაპირი იდენტიფიკაციის ფორმით).“
კითხვაზე, იცვლება თუ არა საჯარო ინფორმაციის სასამართლოდან გაცემის წესი, პერსონალურ მოანცემთა დაცვის ინსპექტორის მოადგილე ნიკოლოზ ბრეგვაძე პასუხობს:
ნიკოლოზ ბრეგვაძე
„მე მგონი, ეს ნიშნავს იმას, რომ ინსპექტორის აპარატი უფრო ქმედითი ხდება, და კანონის დაცვა, აღასრულება დაცვის ნაწილში, უკვე ყველა რგოლში ნელ-ნელა მიდის, მათ შორის სასამართლო სისტემაში და სხვა საჯარო უწყებებშიც.”
სტუდია მონიტორის ჟურნალისტის, ნანა ბიგანიშვილის აზრით, პერსონალურ მონაცემთა დაცვის ინსპექტორის აპარატის გადაწყვეტილება არასწორია.
ნანა ბიგანიშვილი
„ის რომ ჩვენ შეგვიძლია სასამართლო პროცესის გადაღება და განაჩენის მიღება არის ძალიან მნიშვნელოვანი ჟურნალისტებისთვის, თუნდაც იმიტომ, რომ საზოგადოებამ მიიღოს გადამოწმებული ობიექტური ინფორმაცია.
თუ მე დღეს, როდესაც ტარდება პროცესი და შევძელი ფიზიკურად, რომ გადავიღო (ეს სასამართლო პროცესი), რის უფლებასაც მაძლევს კანონი, თუმცა ერთი თვის შემდეგ სხვა ჟურნალისტს არ მიეცა ამავე სხდომის შესახებ ინფორმაციის მიღების შესაძლებლობა, რა თქმა უნდა, წინააღმდეგობაში მოდის ეს ორი რეგულიაცია ერთმანეთთან. ჩვენმა ქვეყანამ აიღო ვალდებულება, რომ რაც შეიძლება გამჭვირვალე და ანგარიშვალდებული გახდეს ხელისუფლების მუშაობა და, ამის პარალელურად, ის, რომ სასამართლოში ნელ-ნელა ინფორმაცია რაც გვაქვს, ისიც შეიზღუდოს, მე მგონია, რომ არასწორია.”
იმისთვის, რომ უკეთესად განვსაზღვროთ, როგორ მოქმედებს პერსონალურ მონაცემთა დაცვის ინსპექტორის მიერ სასამართლოებისთვის მიცემული დავალება და, შედეგად, როგორ გაამკაცრებს სასამართლო საჯარო ინფორმაციის გაცემას, ჩვენ რეგულარულად გამოვითხოვთ სასამართლოდან გადაწყვეტილებებს და მიღებულ პასუხებს გამოვაქვეყნებთ.